← επιστροφή στο blog
Υπάρχει Λύση;
Ο πόνος στην περιοχή των μεταταρσίων αποτελεί ένα πολύ συχνό πρόβλημα. Μια από τις συχνότερες αιτίες για αυτήν την μορφή πόνου και περιορισμού της λειτουργικότητας του ασθενή είναι το Νευρίνωμα (ή αλλιώς νεύρωμα) του Morton, μία οξείας μορφής νευραλγίας που εμφανίζεται ως βαθύς, καυστικός πόνος στην περιοχή συνήθως του 3ου και 4ου μεταταρσίου. Ουσιαστικά δεν πρόκειται για νευρίνωμα όπως υποδεικνύεται από τον ορισμό της λέξεως, αλλά για μία ίνωση του εξωτερικού καλύμματος (περινεύριο) του νευρικού κλάδου.
Ιστορικά, το νευρίνωμα του Morton περιγράφεται στην βιβλιογραφία από το 1845 από τον χειρούργο ορθοπεδικό Lewis Durlacher. Με το πέρασμα των ετών δόθηκαν διάφορες πιθανές εκδοχές για την αιτία του προβλήματος έως ότου η ιατρική κοινότητα καταλήξει στην κοινή παραδοχή ορισμού ότι το νευρίνωμα του Morton οφείλεται στην οιδηματοποίηση (πρήξιμο) και σε ορισμένες περιπτώσεις στην παραμόρφωση (καλοήθης μάζα) του 2ου (10-15%) ή 3ου (80-85%) πελματιαίου νεύρου όπως αυτά προσπελαύνουν την περιοχή ανάμεσα στα μετατάρσια οστά.
Οι συγκεκριμένοι νευρικοί κλάδοι (ειδικότερα το 3ο πελματιαίο νεύρο) αποτελούν τους μεγαλύτερους σε πάχος κλάδους της περιοχής. Η περιοχή την οποία διαπερνούν χαρακτηρίζεται από έντονες συμπιεστικές δυνάμεις λόγω της έντονης κινητικότητας των μεταταρσίων οστών. Γίνεται κατανοητό επομένως ότι η λάθος κινηματική της περιοχής σε συνδυασμό με τη χρήση υποδημάτων που αυξάνουν της δυνάμεις πίεσης της περιοχής αποτελούν παράγοντες έκλυσης του προβλήματος, λόγω της παγίδευσης των συγκεκριμένων νευρικών κλάδων.
Η επιδημιολογία της πάθησης δεν έχει πλήρως διασαφηνιστεί, καθώς η συχνότητα και η μορφολογία του προβλήματος δεν είναι σαφής. Τυπικά, γυναίκες ηλικίας 45-50 ετών αποτελούν τη συνηθέστερη πληθυσμιακή ομάδα εμφάνισης, αν και πλέον είναι σαφής η εμφάνιση του συνδρόμου και στου άνδρες. Και τα δύο πόδια μπορούν να ¨προσβληθούν¨με την ίδια συχνότητα, αν και η παράλληλη εμφάνιση και στα 2 άκρα είναι σπάνια. Επίσης, είναι ασυνήθιστη η εύρεση 2 νευρινωμάτων στο ίδιο πόδι.
Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δίνεται στη διαφοροδιάγνωση με άλλα σημαντικά παθολογικά προβλήματα του πρόσθιου άκρου πόδα, όπως:
Κλινική Εικόνα
Τα συμπτώματα συνήθως εντοπίζονται μεταξύ 3ου και 4ου δακτύλου. Ο πόνος συνήθως εμφανίζεται στην πελματιαία επιφάνεια των κεφαλών των μεταταρσίων οστών και μπορεί να ¨ακτινοβολεί¨ στην πλάγια επιφάνεια του αντίστοιχου δακτύλου, στην άνω επιφάνεια του πέλματος, όπως και σαν επιμήκης ενόχληση από τον ταρσό μέχρι την πρόσθια επιφάνεια της κνήμης. Τα συμπτώματα αναπαράγονται με τη χρήση ψηλών και στενών παπουτσιών και υποχωρούν με τη χρήση των γυμνών ποδιών. Ο ασθενής περιγράφει δυο διαφορετικούς πόνους. Η αρχική ενόχληση είναι έντονη και διατηρείται για κάποια λεπτά. Οφείλεται στην συμπίεση του νευρινώματος του Morton. Η ενόχληση αυτή αργότερα εξελίσσεται σε έναν βαθύ διάχυτο πόνο που διατηρείται για κάποιες ώρες. Συνήθως, οι πάσχοντες ασθενείς επιζητούν να ξεκουραστούν και να αφαιρέσουν τα παπούτσια τους. Συνήθης είναι επίσης η παραισθησία της περιοχής (αίσθημα σαν να πατούν σε πέτρες).
Παθογένεση – Θεωρεία Εμβιομηχανικής Παγίδευσης
Η συνηθέστερη θεωρεία που έχει επικρατήσει στις μέρες μας είναι αυτή της παγίδευσης – συμπίεσης του αντίστοιχου νευρικού κλάδου της περιοχής. Οι λόγοι πλέον διακρίνονται σε δύο κατηγορίες,
1. Στην εμβιομηχανική λάθος λειτουργία ολόκληρου του άκρου πόδα και κατ’ επέκταση της περιοχής των μεταταρσίων. Ένα από τα βασικά δομικά στοιχεία κίνησης του πέλματος είναι η οριοθέτηση του άξονα κίνησης του πέλματος (άξονας υπαστραγαλικής αρθρώσεως) με κατεύθυνση την περιοχή μεταξύ πρώτου και δεύτερου δακτύλου. Η διατήρηση του συγκεκριμένου άξονα συντελεί στην ομαλή προώθηση και απορρόφηση των φορτίων του σώματος από τον άκρο πόδα και συνεπώς στην ομοιόμορφη λειτουργία και στοίχιση των οστών των μεταταρσίων. Χαρακτηριστικό στοιχείο της κλινικής εξέτασης σε ασθενείς με νευρίνωμα του Morton είναι η λάθος κίνηση και τοποθέτηση του μέσου και πρόσθιου τμήματος του ποδιού με αποτέλεσμα την συμπίεση του χώρου ανάμεσα στα μετατάρσια οστά, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις της λειτουργικής πλατυποδίας (υπερπρηνισμός άκρου πόδα). Επίσης, προβλήματα λειτουργικής ισορροπίας του μέσου – πρόσθιου τμήματος του ποδιού στα τελικά στάδια της φάσης στηρίξεως κατά την βάδιση αποτελεί συχνή αιτία για το νευρίνωμα του Morton λόγω της αυξημένης συμπίεσης του 2ου και 3ου πελματιαίου νεύρου στην περιοχή των μεταταρσίων.
2. Στη χρήση και εφαρμογή ψηλών (τακούνια) και στενών παπουτσιών που αναγκάζουν τον άκρο πόδα στην αλλαγή της κινηματικής του λειτουργίας και πιθανόν στην εμφάνιση του νευρινώματος του Morton.
Αντιμετώπιση
Τα μέσα αντιμετώπισης είναι συνήθως φαρμακευτική αντιφλεγμονώδη αγωγή, φυσικοθεραπεία, τοπικές εκχύσεις κορτιζόνης και η χειρουργική εκτομή του νευρινώματος. Ερευνητικά και κλινικά παρολ’ αυτά, δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις αντιμετώπισης παρά μόνο πρόσκαιρης ανακούφισης των συμπτωμάτων του ασθενή.
Ο ρόλος της ορθωτικής υποστήριξης
Η χρήση των ορθωτικών πελμάτων αποτελεί έναν από του τρόπους αντιμετώπισης που τα τελευταία χρόνια επιδεικνύουν σημαντικά αποτελέσματα στη μείωση των συμπτωμάτων, δεδομένου ότι επιδρά στη βελτίωση των μηχανικών αιτιών κίνησης που προκαλούν την γένεση του νευρινώματος του Morton.
Η διόρθωση του μηχανικού υπόβαθρου κίνησης του πέλματος που οδηγεί στην αποφυγή της λάθος αυξημένης πιέσεως της περιοχή των μεταταρσίων οδηγεί στην σημαντική αποσυμφόρηση της περιοχής άρα και στην σημαντική μείωση – εξάλειψη των συμπτωμάτων του πόνου.
Κατά την διαμόρφωση του ορθωτικού πέλματος, έμφαση δίνεται στην:
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΤΣΙΡΙΓΓΑΚΗΣ
Φυσικοθεραπευτής PT, MSc, CGA, MT IMTA
Κλινικός Εμβιομηχανικής Ανάλυσης Κίνησης
Μέλος – Καθηγητής FOOT SCIENCE INTERNATIONA
Βιβλιογραφία – Αρθρογραφία
Durlacher L. A treatise on corns, bunions, the diseases of nails, and the general mangement of feet: Marshall and Co; 1945.
Morton TG. The Classic. A peculiar and painful affection of the fourth metatarso-phalangeal articulation. Thomas G. Morton, M.D. Clinical orthopaedics and related research 1979:4-9.
Hoadley AE. Six cases of metatarsalgia. Chicago Med Rec 1893;5:32.
Grace D. The Lesser Rays. In: Helal BR, D; Cracchiolo, A; Myerson, M, ed. Surgery of Disorders of the Foot and Ankle. London: Lipincott-Raven; 1996:348-51.
Thomson CE, Gibson JN, Martin D. Interventions for the treatment of Morton’s neuroma. Cochrane Database Syst Rev 2004:CD003118.
Διαβάστε Επίσης